یکی از مهمترین موارد در قوانین آپارتمان نشینی، پرداخت هزینه‌های مربوط به ساختمان می‌باشد که بخشی از آن در هزینه‌های مشاعات ساختمان جای می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم تا ضمن تعریف مشاعات ساختمان، اصول عرفی و قانونی پذیرفته شد در خصوص پرداخت هزینه‌های مشاعات را تشریح کنیم.
مشاعات چیست؟
بر اساس قوانین، ساکنین ملزم به پرداخت دو نوع هزینه می‌باشند. هزینه‌های اختصاصی که مربوط به قسمت‌های اختصاصی و خصوصی ساختمان بوده و همچنین هزینه‌های مشاعات که مربوط به قسمت‌ها یا امکانات مشترک ساختمان می‌باشند که کلیه ساکنین حق استفاده از آن را دارا می‌باشند.
مشاعات ساختمان شامل چه مواردی است؟
اگرچه قوانین مربوط به هر مجتمع مسکونی و نوع طراحی و ساخت آن متفاوت است، اما به طور کلی، بخش‌های ذیل را می‌توان شامل مشاعات ساختمان دانست:
- آسانسور
- پشت بام
- درب‌های ورودی و خروجی و رمپ‌ها
- حیاط
- لابی
- باغچه
- روف گاردن
- راه پله ها
- تاسیسات
- سالن ورزشی
- سالن اجتماعات
- استخر
با این حال، همانطور که پیشتر نیز بیان گردید، ممکن است طراحی یک ساختمان به گونه‌ای باشد که برخی از موارد ذکر شده بالا جز مشاعات محسوب نشده و در طبقه‌بندی هزینه‌های اختصاصی قرار گیرند. اما به طور کلی، موارد بالا مالکیت اختصاصی نداشته و کلیه افراد در هزینه‌ها و امور مربوط به آن سهیم هستند.
هزینه مشاعات به چه صورتی محاسبه می‌شود؟
نحوه محاسبه هزینه مشاعات ساختمان به عوامل متعددی نظیر شرایط خاص مجتمع مسکونی و یا نحوه تعامل مدیران ساختمان و ساکنین بستگی دارد و ممکن است بر اساس برخی شرایط ابتکارات ویژه‌ای در خصوص پرداخت هزینه‌ها شکل گیرد. به طور کلی هزینه مشاعات ساختمان به سه طریق کلی محاسبه می‌شود:
تقسیم هزینه‌ها به صورت مساوی بین واحدها
در این روش هزینه‌ها به صورت مساوی بین واحدهای مسکونی و یا ساکنین یک مجتمع تقسیم می‌شود. عموما این نوع محاسبه هزینه در مجتمع‌هایی استفاده می گردد که دارای واحدهایی با متراژ تقریبا یکسان هستند.
تقسیم هزینه‌ها بر اساس متراژ واحدها
یکی از رایج‌ترین انواع تقسیم هزینه‌های مشاعات، بر اساس متراژ واحدها است که در این روش هزینه مشاعات بر اساس میزان متراژ هر واحد محاسبه می‌شود. به گونه‌ای که واحدهای با متراژ بالاتر هزینه‌های بیشتری را پرداخت می‌کنند.
بر اساس نوع استفاده از امکانات
در این نوع تقسیم‌بندی، هزینه مشاعات بر اساس نوع و استفاده از امکانات مشترک تقسیم می‌شود. به طور مثال، ممکن است یک واحد مسکونی دارای پارکینگ هزینه‌های بیشتری را نسبت به واحدی که فاقد پارکنیگ است پرداخت کند.
با این حال همگی روش‌ها عیوب خاص خود را داشته و بعضا ساکنین آن را منصفانه و عادلانه نمی‌دانند. به صورتی که نحوه محاسبه میزان استفاده از امکانات در برخی مجتمع‌ها امری دشوار و یا بعضا غیر ممکن می‌باشد و نحوه شناسایی آن و محاسبه هزینه‌ها تابع بسیاری از عوامل است. حتی در تقسیم‌بندی بر اساس متراژ ممکن است برخی از واحدها اگر چه دارای متراژ یکسانی باشند، اما میزان استفاده آن‌ها از منابع و امکانات نسبت به دیگر واحدها بسیار بیشتر باشد. بر همین اساس نیز، کارشناسان شرکت آسمان، ابتکار ویژه‌ای را در جهت پرداخت هزینه‌های مشاعات ایجاد نمودند که تا حد زیادی بر رعایت مساوات و عدالت در پرداخت هزینه‌ها تاکید دارد.
